1. Βίος και σταδιοδρομία

Γεννήθηκε στην Καστανέα Αγράφων, εξ ου και η προσωνυμία «ο Ακαρνάν», και εκπαιδεύτηκε στην πατρίδα του. Ήταν μάλιστα μαθητής του διακεκριμένου λογίου Ευγενίου Γιαννούλη του Αιτωλού. Ανήλθε στην υψηλότερη κλίμακα της εκκλησιαστικής ιεραρχίας και διατέλεσε μητροπολίτης Προύσης. Εκλέχθηκε Οικουμενικός Πατριάρχης στις 3 Μαρτίου 1688, με την ευρύτερη υποστήριξη των ιεραρχών αλλά και κοσμικών αρχόντων, προεξάρχοντος του ισχυρού οικονομικού παράγοντα Μανωλάκη Καστοριανού. Η ευρύτερη συναίνεση που χαρακτηρίζει την εκλογή του πιθανότατα οφείλεται στη γενικότερη επιθυμία για ειρήνευση στα εκκλησιαστικά πράγματα μετά τις έντονες συγκρούσεις μεταξύ των προηγούμενων Πατριαρχών Διονυσίου Δ' του «Μουσελίμη» και Ιακώβου.

Όμως η ειρήνευση δεν ήλθε. Αποπέμποντας το μη συνεργάσιμο μητροπολίτη Αδριανουπόλεως Νεόφυτο, ο Καλλίνικος Β΄ απέκτησε σκληρό αντίπαλο που κατόρθωσε να τον υπονομεύσει και να τον ανατρέψει στις 27 Νοεμβρίου του ίδιου έτους αναρριχώμενος στην πατριαρχία ως Νεόφυτος Δ'. Πάντως, η απομάκρυνση του Καλλίνικου από τον πατριαρχικό θρόνο υπήρξε σύντομη και το Μάρτιο ή Απρίλιο του 1689 επανήλθε, αφού η σύνοδος ήταν σταθερά αντίθετη στην ανάρρηση του Νεόφυτου Δ'. Έχοντας την πατριαρχία σταθερά μέχρι το 1693, ανατράπηκε για δεύτερη φορά όταν ο ηγεμόνας της Βλαχίας Κωνσταντίνος Μπρανκοβάνος κατόρθωσε να ενθρονίσει τον προστατευόμενό του πρώην Πατριάρχη Διονύσιο Δ'.

Καθώς η τελευταία αυτή θητεία του Διονυσίου Δ' ήταν συντομότατη, ο Καλλίνικος Β' επανήλθε στον πατριαρχικό θρόνο εντός του 1693 και παρέμεινε μέχρι το θάνατό του στις 8 Αυγούστου 1702. Η σορός του ενταφιάστηκε στη μονή της Θεοτόκου Καμαριώτισσας στη νήσο Χάλκη.

2. Έργο και αποτίμηση

Επρόκειτο για δραστήριο Πατριάρχη, που επέδειξε ενδιαφέρον για την παιδεία, προβαίνοντας σε αναδιοργάνωση της Πατριαρχικής Σχολής, ενώ κράτησε έντονα αντιλατινική στάση. Αν και πέραν της θητείας του στη μητρόπολη Προύσης δε συνδέεται προσωπικά με το μικρασιατικό χώρο, είναι γνωστές μια σειρά από πράξεις του που αφορούν την περιοχή. Αυτές είναι η κύρωση το 1689 των σταυροπηγιακών δικαίων των μονών Αγίου Γεωργίου της Πηγής και Οδηγήτριας στην Κίο, η υπαγωγή της περιοχής Γαρασάρεως στη δικαιοδοσία της μητρόπολης Χαλδίας, η υπαγωγή της περιοχής Κερασούντος, Κοράλων και Τριπόλεως στη δικαιοδοσία της μητρόπολης Τραπεζούντος το 1698 και η κύρωση των σταυροπηγιακών δικαίων της μονής Περιστερεώτα Τραπεζούντος το 1701.

---